De overgang van een plant van het groeistadium naar het winterharde stadium heet het afhardingsproces. Het proces is een reeks van fysiologische processen in de plant die zorgt voor opbouw van vorstresistentie.

Uiteindelijk resulteert het afhardingsproces in een lager gehalte vrij water in de plant, een hoger suikergehalte in de cellen en verandering van de dikte van de celwanden.

Het belang van afharden

Bij winterse weersomstandigheden, waaronder vorst, droge wind en scherpe winterzon, kan een gewas veel vocht verliezen en kunnen knoppen worden aangetast. De belangrijkste reden voor het afharden van het gewas is dan ook om bomen en struiken te beschermen tegen vorstschade en uitdroging gedurende de rustperiode. Daarnaast willen we ook dat het gewas na de winter weer zo goed mogelijk kan uitgroeien, hiervoor is het van belang dat de conditie van de knoppen tijdens de winterperiode optimaal blijft.

Met het korter worden van de dagen zullen bomen van nature overgaan naar een groeifase die meer gericht is op het voorbereiden op de winterperiode. Deze overgang noemen we het afhardingsproces. Gedurende het afhardingsproces vindt er een reeks fysiologische veranderingen plaats in het gewas. Zo daalt het gehalte vrij water in de plant, wat leidt tot een hogere suikerconcentratie in de cellen, maar ook de dikte van de celwanden neemt toe.

Hoe kun je het afhardingsproces stimuleren?

Het afhardingsproces is dus een natuurlijk mechanisme, maar het kan ook worden beïnvloed door externe factoren. Een hoge stikstofbeschikbaarheid tijdens de late zomerperiode kan bijvoorbeeld leiden tot het uitstellen van bladval in de herfst waardoor het risico op schade bij een vroege winter toeneemt. Een aanvullende kaliumbemesting zal juist zorgen voor een betere afharding. Kalium is op meerdere manieren van belang bij het afharden van een plant. Zo stimuleert kalium het suikertransport, waardoor eerder een optimaal suikergehalte wordt bereikt tijdens de afhardingsperiode. Daarnaast helpt kalium de negatieve gevolgen van teveel stikstof te neutraliseren door een betere omzetting ervan in de plant. Ook is kalium betrokken bij de diktegroei door en zorgt het voor een hogere vorsttolerantie.

Bij veel neerslag is de beschikbaarheid van kalium niet overal meer op orde. Met name op lichte zandgronden is veel kalium uitgespoeld. Een snelle manier op kalium in het gewas te krijgen is middels een bladbespuiting. Soiltech heeft speciaal hiervoor de bladmeststof ‘Optima Leaf-K’ geformuleerd. Optima Leaf-K bestaat uit organisch gecomplexeerd kalium. In tegenstelling tot andere kalium bladmeststoffen heeft Optima Leaf-K een relatief lage EC (zout-gehalte) en een neutrale pH. Hierdoor is Optima Leaf-K zeer zacht voor het gewas en eenvoudig te combineren in de tankmix.