Wanneer opname van nutriënten via de wortels wordt belemmerd (bijvoorbeeld door een te lage of te hoge bodem pH, beschadiging van de wortels, droogte en/of hitte), dan kan dit de groei en ontwikkeling van het gewas remmen. Om dit te voorkomen kan er gebruik worden gemaakt van bladmeststoffen. Wij informeerden je hier al over in het vorige artikel: De zin van bladbemesting. Maar zoals voor zoveel middelen geldt, is de effectiviteit van een bladmeststof voor een groot deel afhankelijk van een juiste toepassingstechniek en timing. In dit artikel lichten we graag toe hoe je bladmeststoffen het beste kunt inzetten.
Opname van nutriënten via het blad
De voornaamste functie van het blad betreft de uitwisseling van gassen (CO2 en O2) en het creëren van een efficiënte sapstroom door verdamping waarna met behulp van zonlicht de plant in staat is tot fotosynthese. Voor de opname van nutriënten spelen vooral de wortels een cruciale rol, maar tal van onderzoeken tonen aan dat ook bladeren in staat zijn tot het effectief opnemen van nutriënten en kleine organische moleculen. Dit kan op 3 verschillende manieren:
- Via de huidmondjes (stomata)
- Via poriën rondom de bladharen (trichomen)
- Door middel van diffusie door de waslaag (cuticula) en de buitenste cellen (epidermis)
Over het algemeen wordt aangenomen dat opname van nutriënten door middel van diffusie en door de huidmondjes de belangrijkste routes zijn voor opname van bladmeststoffen.
In tegenstelling tot nutriëntenopname via de wortels is opname van nutriënten door het blad een passief proces. Wanneer de concentratie nutriënten buiten het blad hoger is dan binnen het blad, zullen de nutriënten zich vanzelf van de hoge naar de lagere concentratie toe bewegen. Dit brengt wel een belangrijk risico met zich mee; wanneer één of meerdere nutriënten in overmaat worden opgenomen, zal dit niet alleen de stofwisseling in het blad verstoren, maar ook verbranding veroorzaken. De uitdaging in het formuleren van bladmeststoffen zit hem dan ook in het aanbieden van de optimale hoeveelheid nutriënten in afwezigheid van ‘ballastzouten’ (zie figuur 1). Op deze manier wordt de plant gevoed zonder daarmee het gewas te schaden.
Figuur 1: Bespuiting in radijs met links Soiltechs bladmeststof en rechts een alternatieve bladmeststof. De adviesdosering is toegepast en de dosering van de meststof wijkt in beide bespuitingen niet af. De Soiltech bladmeststof geeft geen gewasschade, het alternatieve product wel.
Effectieve toepassing van bladmeststoffen
Geen plant is hetzelfde, wat maakt dat we te maken hebben met een grote diversiteit aan type bladoppervlak en de samenstelling ervan. Zo zijn er duidelijke verschillen op te merken tussen verschillende gewassen en zelfs tussen verschillende cultivars. Maar ook factoren als bladleeftijd en weersomstandigheden bepalen voor een groot deel hoe een blad is samengesteld en hoe efficiënt het blad nutriënten op kan nemen.
Wat betreft de praktische toepassing wijst onderzoek uit dat onder andere de luchtvochtigheid (RV) en bladnatperiode van grote invloed zijn op een efficiënte opname van een bladmeststof. De nutriënten in de bladmeststof dienen namelijk in water te zijn opgelost om de plant binnen te kunnen dringen. Een hoge RV en langere bladnatperiode hebben dus een positieve invloed op de opname van nutriënten. Pas een bladmeststof daarom bij voorkeur toe in de vroege ochtend of late namiddag/avond wanneer de kans op een hoge RV en een lange bladnatperiode hoger is. Zorg verder voor een goede verdeling van de spuitvloeistof op het blad door voldoende water te gebruiken. Ook het toevoegen van een uitvloeier kan zeer positief uitwerken.
Invloed van de formulering van een bladmeststof
Tot slot is uiteraard ook de formulering van de bladmeststof van groot belang op de efficiëntie. Zouten in oplossing, zoals mangaannitraat, kaliumsulfaat of zinkcarbonaat, kunnen weliswaar het gewas binnendringen, maar zijn in veel gevallen moeilijker opneembaar door het blad. Daarnaast brengen ze ook niet noodzakelijke ‘ballastzouten’ met zich mee. Door het gebruik van zouten als bladmeststof kan, zoals hierboven al genoemd en zichtbaar is in figuur 1, gemakkelijk verbranding ontstaan.
De bladmeststoffen van Soiltech betreffen allemaal organisch gecomplexeerde nutriënten. Dit betekent dat het betreffende nutriënt (bijvoorbeeld Mg2+, Fe2+, Mn2+, K+, …) door hun positieve elektrische lading gebonden zijn aan een negatief geladen organisch molecuul. Dit heeft als voordeel dat behalve het uitblijven van ballastzouten de bladmeststoffen van Soiltech niet zullen reageren met andere middelen in een eventuele tankmix. Door de organische complexering van de Soiltech bladmeststoffen wordt ook de opname en (bij mobiele elementen als stikstof en kalium) ook de verdeling in het gewas bevorderd. Dit betekent dat niet alleen het blad, maar ook de te oogsten delen worden gevoed (zie figuur 2).
Figuur 2: Blad- en knolgewicht van radijs na een bladbespuiting met Triple Ten (2x 4 l/ha) en 5 alternatieve NPK-bladmeststoffen (dosering conform etiket) tov onbehandeld (water-controle). De meeste bladmeststoffen realiseren geen extra groei op de bovengrondse delen van het gewas. Triple Ten realiseert als enige van de geteste bladmeststoffen meer groei van de knollen. In tegenstelling tot de andere producten blijkt Triple Ten in deze proef een zeer effectief product, het toepassen ervan geeft een efficiënter gewas met meer knolgroei als resultaat.